Dom neutralny klimatycznie
Data: Grudzień 2021
Etap: Konkurs Architektoniczny
Lokalizacja: Grabówek, Mazowsze
Inwestor: Województwo Mazowieckie
Powierzchnia całkowita: 143 m2
Budżet inwestycji: 554’000zł
Autor koncepcji: Wojciech Młynarczyk
Nagroda: Nagroda w konkursie SARP
Plan domu jest rozwinięciem planu chaty jednoizbowej, który to osiągnął najwyższy stopień rozwoju w chacie kurpiowskiej. W miejsce czterodzielnego podziału budynku na sień, izbę, alkierz, komorę oraz towarzyszące im stajnie, proponuje się odpowiednio sień, salon, kuchnię z jadalnią, pomieszczenie techniczne oraz garaż. W centralnej części domu, w której tradycyjnie znajdował się dośrodkowy system ogniowy, przewidziano blok komunikacji pionowej prowadzący na użytkowe poddasze. Na piętrze przewidziano trzy sypialnie, dwie łazienki, pomieszczenie pomocnicze oraz aneks do pracy.
Usytuowanie budynku na działce rozwija tradycyjne rozwiązania znane z siedlisk kurpiowskich. Budynek sytuuje się szczytem do drogi, z bramą wjazdową zlokalizowaną w niewielkiej odległości od budynku. Od frontu domu planuje się ogród kwiatowy, od strony południowej ogród warzywny, od zachodu sad owocowy. Główne wejście do budynku przewiedziano od jego dłuższej fasady od strony północnej. Z punktu widzenia wykorzystania pasywnych zysków energetycznych istotna jest lokalizacja budynku na dłuższym bokiem równolegle do linii wschód-zachód, dająca możliwość budowy instalacji fotowoltaicznej na południowej połaci dachu.
Główną ideą kształtującą wyraz architektoniczny domu jest zastosowanie jednowarstwowej ściany konstrukcyjno-izolacyjnej niezależnej od ściany dekoracyjnej wykonanej z lameli drewnianych. Daje to swobodę w dostosowaniu wyrazu architektonicznego domu nie tylko do tradycji regionu Kurpi ale kontekstu konkretnej lokalizacji oraz upodobań jego przyszłych mieszkańców. W celu ograniczenia wbudowanego śladu węglowego do wzniesienia budynku zrezygnowano całkowicie użycia materiałów dociepleniowych, w tym szkodliwych dla środowiska powłok syntetycznych.
Warstwę zewnętrzną fasady zaprojektowano z olejowanych zanurzeniowo listew jesionowych, kotwionych do ściany konstrukcyjno-izolacyjnej, a fasadę rozplanowano w oparciu o kwadratowy moduł 240x240cm. Elementy fasady planuje się wykonać w oparciu o złącza ciesielskie nawiązując do tradycji budownictwa regionu Kurpi.
Usytuowanie budynku na działce rozwija tradycyjne rozwiązania znane z siedlisk kurpiowskich. Budynek sytuuje się szczytem do drogi, z bramą wjazdową zlokalizowaną w niewielkiej odległości od budynku. Od frontu domu planuje się ogród kwiatowy, od strony południowej ogród warzywny, od zachodu sad owocowy. Główne wejście do budynku przewiedziano od jego dłuższej fasady od strony północnej. Z punktu widzenia wykorzystania pasywnych zysków energetycznych istotna jest lokalizacja budynku na dłuższym bokiem równolegle do linii wschód-zachód, dająca możliwość budowy instalacji fotowoltaicznej na południowej połaci dachu.
Wychodząc na przeciw założeniom neutralności klimatycznej, zaproponowany plan domu cechuje kompaktowy charakter, wysoka elastyczność i adaptowalność przestrzeni oraz dająca możliwość prefabrykacji ścisła modularność konstrukcji.
Centralnie zlokalizowany blok schodów strefuje przestrzeń parteru na strefę wejściową, strefę techniczną, dzienną oraz kuchnię. Z garażu, poprzez strefę techniczną, dostajemy się do sieni do której prowadzą również główne drzwi wejściowe. Z sieni możemy się udać na piętro, do salonu, kuchni oraz jadalni, za pomocą obwodowego sytemu komunikacji. Kuchnia sprzęgnięta jest widokowo z ogrodem oraz ze strefą wejścia ułatwiając kontrolę dostępu. Z kuchni oraz jadalni przewidziano bezpośrednie wyjście na taras, w pobliżu którego znajduje się ogród warzywny. Strefa dzienna otwiera się na południe i zachód, na przestrzeń ogrodu rekreacyjnego i sadu owocowego. Intencją projektową jest funkcjonalne i widokowe sprzęgnięcie krajobrazu ze strefą dzienną domu.
Dzięki zastosowaniu przegród zewnętrznych o wysokiej bezwładności cieplnej i wysokiej termoizolacyjności, możliwe jest utrzymanie stabilnych warunków cieplnych w domu bez konieczności instalacji kotła na paliwo stałe. W ramach zagospodarowania terenu planuje się wykonanie jedynie przyłącza wodno-kanalizacyjnego oraz elektroenergetycznego. Jedynym źródłem ogrzewania w domu jest powietrzna pompa ciepła zasalana z instalacji fotowoltaicznej. Przewiduje się budowę instalacji o mocy 10,80 kWp, która w całości pokryje zapotrzebowanie na prąd w domu, w tym na potrzeby ogrzewania oraz ładowania pojazdów elektrycznych co znacząco zredukuje operacyjny ślad węglowy budynku.
